Το μαύρο τραγούδι της Μασσαλίας

Aπό μικρός σνόμπαρα τα αστυνομικά μυθιστορήματα. Πρώτον, γιατί δεν έτρεφα λεπτά αισθήματα για τους μπάτσους. Δεύτερον, γιατί μου φαινόταν πολύ σίγουρος δρόμος, η πλοκή τύπου: συμβαίνει ένα έγκλημα και κάποιο ομορφόπαιδο το εξιχνιάζει. Τρίτον, γιατί τότε στα χρόνια της νεότητας, που ‘μουν ευαίσθητος σαν την καρδιά ενός μαρουλιού, ο αστυνόμος Μπέκας, λόγω συνωνυμίας και επαγγέλματος, με τραυμάτισε ψυχικά, μέσω της καζούρας των συνομήλικων.
Μήπως, όμως, πρέπει να επανεξετάσω για τα αστυνομικά;
Αλήθεια, τι είναι εκείνο που κάνει ένα μυθιστόρημα σημαντικό; Προσοχή, δεν είπα εξαιρετικό, συναρπαστικό, ταξιδιάρικο, υψηλής αισθητικής απόλαυσης ή κάτι τέτοιο. Σημαντικό, είπα. Χμ… Είναι πλέον παραδεκτό, μάλιστα και με τη βούλα της επίσημης κριτικής, ότι η οξυδερκής κοινωνική ματιά του συγγραφέα, είναι αρκετή για να μετατρέψει ένα λογοτεχνικό είδος, από «ευτελές», «ποταπό» και «τρισάθλιο», όπως το αστυνομικό μυθιστόρημα, και να το τοποθετήσει στα υψηλότερα ράφια της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Ε, να μην βάλω και τη δικιά μου βούλα;
Διαβάζοντας το Μαύρο τραγούδι της Μασσαλίας του Ζαν Κλωντ Ιζζο (Εκδ. Πόλις), αισθάνθηκα, είδα, γεύθηκα πολύ περισσότερα από ότι μπορούσα να περιμένω.
Διάβασα ότι οικονομική κρίση είχαν και στη δεκαετία του 90.
Διαπίστωσα ότι οι... Αλβανοί της Γαλλίας, είναι οι Αλγερινοί, οι Άραβες.
Ταξίδεψα παρέα με μεσογειακές μουσικές και χιπ χοπ ρύμες στις κακόφημες γειτονιές της Μασσαλίας, είδα τις διασυνδέσεις του οργανωμένου εγκλήματος με την εξουσία, το ρατσισμό πανταχού παρόν, τους διεφθαρμένους μπάτσους, τα γκέτο, το πολυεθνικό λιμάνι της Μασσαλίας, με τον δικό του θρύλο και Ολυμπιακό.
Μα πάνω απ όλα παρακολούθησα ένα μπάτσο που αρνείται το βρώμικο ρόλο που του έχουν αναθέσει και αναζητεί όχι απλά την διαλεύκανση ενός εγκλήματος, αλλά την... εκδίκηση; Το παρελθόν; Την αλήθεια; Κι όλα αυτά παρέα με ποτά, τσιγάρα και ανήθικες γυναίκες στα σκοτεινά.
Το μαύρο τραγούδι της Μασσαλίας είναι το πρώτο νουάρ μυθιστόρημα μιας τριλογίας αφιερωμένης στη Μασσαλία, στη Μεσόγειο, στο μπαστάρδεμα των μεσογειακών λαών.
Είναι «Το μίσος» τυπωμένο στο χαρτί.
Κι ο Ζαν Κλωντ Ιζζό, ένας μπροστάρης που χάθηκε νωρίς(1945-2000).
Αλήθεια τι είναι εκείνο που κάνει ένα μυθιστόρημα σημαντικό;